Όταν πλησίαζε η Μεγάλη Εβδομάδα και πριν από αυτή, σκουπίζανε τα σπίτια, τις αυλές και όλο το χωριό. Διότι, καθ’ όλη τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας ΔΕΝ κάνανε δουλειές. Τα αντρόγυνα απέφευγαν τους καβγάδες και τις προστριβές. Ενώ οι μάνες πρόσεχαν πώς μιλούσαν στα παιδιά, για να μη «κολατίγουνταν» (να μην κολαστούν).
Την Μεγάλη Πέμπτη το πρωί, οι Πόντιοι ξεκινούσαν νηστικοί για την εκκλησία προκειμένου να μεταλάβουν. Οι νοικοκυρές δεν χασομερούσαν λεπτό στο δρόμο της επιστροφής. Είχαν πολλά να κάνουν, ξεκινώντας από το γενικό «αποδράνισμα». Δηλαδή το καθάρισμα όλων των μπακιριών του σπιτιού, ώστε την Ανάσταση να είναι όλα καθαρά και αστραφτερά.
Μετά το αποδράνισμα σειρά είχε το βάψιμο των αυγών. Τα αυγά τα έβαφαν με κρεμυδόφυλλα. Έπαιρναν φλούδες από κρεμμύδια και τούλι από τις μπομπονιέρες και το έκοβαν έτσι ώστε να μπορούν να δέσουν τα αυγά. Έπειτα κάλυπταν τα αυγά με κρεμμυδόφυλλα και τα έβαζαν να βράσουν σε ξίδι και νερό.
Βαμμένα αυγά πηγαίναν και στην εκκλησιά, μέσα σε καλάθια, προκειμένου να διαβαστούν. Για να μην μπερδευτούν τα καλάθια των οικογενειών του χωριού, πάνω σε κάθε καλάθι έραβαν ένα πανί, στο οποίο ήταν γραμμένο το όνομα της οικογένειας.
Κάθε καλάθι περιείχε τόσα αυγά όσα και τα μέλη της οικογένειας. Συν δυο παραπάνω: της Παναγίας και του σπιτιού
Τα καλάθια έμπαιναν κάτω από την Αγία Τράπεζα ώστε ο παπάς «να ευχιάζ’ τα ωβά». Τα καλάθια με τα αυγά τα παίρνανε μετά την Ανάσταση. Το αυγό της Παναγίας και του σπιτιού τα κρατούσαν μέχρι την επόμενη Ανάσταση, φυλαγμένα στο εικονοστάσι. Εκτός κι αν έκανε μεγάλη φουρτούνα η θάλασσα, οπότε τα έριχναν στην θάλασσα για να την ηρεμήσουν!
Το διαβασμένο αυγό ήταν η πρώτη μπουκιά μετά την Ανάσταση
Μέσα στα καλάθια με τα αυγά έβαζαν επίσης μικρές πάνινες σακούλες. Με σιτάρι, καλαμπόκι, φασόλια, κολοκυθόσπορο, αλεύρι, προζύμι και αλάτι, ώστε να διαβαστούν. Τους διαβασμένους σπόρους τους ανακατεύαν με άλλους μη διαβασμένους σπόρους, για το καλό της παραγωγής! Το αλεύρι το έριχναν στο αμπάρι για ευλογία.
Επίσης την Μεγάλη Πέμπτη ζύμωναν τα ψωμιά και έφτιαχναν τα τσουρέκι.
Τη νύχτα της Ανάστασης, καθ’ όλη τη νύχτα, ξημέρωναν. Μετά τις 2.00, με το πρώτο λάλημα του πετεινού, όλο το χωριό πήγαινε στην εκκλησία. Προτού ξημερώσει έβγαινε η Ανάσταση. Μετά τις 4.00 γινόταν η λειτουργία.
Κυριακή του Πάσχα
Την Κυριακή του Πάσχα τα καφενεία ήταν κλειστά. Όλος ο κόσμος ήταν έξω απ’ τα σπίτια και τσουγκρίζανε τα αυγά. Οι μεγάλοι, σε ομάδες 3-4 ατόμων πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι, μαζί με μια λύρα. Χόρευαν, τσούγκριζαν αυγά και τους κερνούσαν.
Δεύτερη Ανάσταση
Μετά τη Δεύτερη Ανάσταση, άρχιζαν οι επισκέψεις. Οι νοικοκυρές πρόσφεραν στους επισκέπτες ρακί με μεζέ «φούστορον», τυρί κλπ. Οι επισκέψεις συνεχίζονταν ως το βράδυ. Σε ορισμένους τόπους συνηθιζόταν το έθιμο του Ιούδα. Το σχετικό ομοίωμα καιγόταν μετά τη δεύτερη Ανάσταση.
Δευτέρα του Πάσχα
Τη Δευτέρα του Πάσχα, στήνονταν χοροί και γλέντια στα αλώνια ή σε ανοιχτούς χώρους. Εκεί με συνοδεία της Ποντιακής λύρας, χόρευαν και τραγουδούσαν όλη μέρα.
Οι τρεις μέρες της Λαμπρής στον Πόντο λέγονταν «Λαμπροήμερα».
Όπως η κάθε περιοχή έτσι κι ο πόντος έχει τα δικά του έθιμα, πείτε μας τα έθιμα της δικής σας περιοχής!